جواب تمرین علوم نهم – درس پانزدهم:باهم زیستن
حل تمرین علوم نهم | درس پانزدهم:باهم زیستن
خود رابیازمایید صفحه ۱۶۵
این زنجیره، یکی از زنجیره های غذایی شکل 1 است:
گیاه ⇐ملخ ⇐عنکبوت
شما زنجیره های دیگر این شکل را رسم کنید.
گیاه⇐پروانه⇐عنکبوت
گیاه⇐موش⇐مار/عقاب/روباه
گیاه⇐موش⇐مار⇐عقاب
گیاه⇐خرگوش⇐روباه/شیر
گیاه⇐گوزن⇐شیر
[divider style=”solid” top=”20″ bottom=”20″]
فکر کنید صفحه ۱۶۵
الف)آیا می توانیم بگوییم همه شبکه های غذایی که روی کره زمین قرار دارند ، به هم وصل اند؟
بله زیرا در تیجه همه شبکه های غذایی در نهایت یک شبکه حیات را می سازند.
ب)دانش آموزی می گوید که تولید کنندگان در هر زیستگاهی گیاهان اند. شما چه فکر کنید؟
خیر ، نوعی از جلبک ها که آغازیان هستند هم می توانند تولید کننده باشند.(فتوسنتز می کنند)
[divider style=”solid” top=”20″ bottom=”20″]
گفت و گو کنید صفحه ۱۶۶
شیوع سرطان در منطقهای زیاد شده است.کارشناسان علت آن را وجود نوعی ماده آلاینده در خاک زمین های کشاورزی و مراتع آن منطقه میدانند.چگونه این ماده که در خاک است، عامل سرطان در مردم آن منطقه شده است؟
در واقع گیاهان در خاک این منطقه رشد کرده و این ماده را از طریق ریشه های خود جذب می کنند. سپس مردم از آن گیاهان تغذیه کرده (مستقیم)و یا جانوران گیاهخوار از آن ها استفاده کرده و ما از گوشت آن جانوارن تغذیه می کنیم(غیرمستقیم). درنتیجه این مواد وارد بدن ما شده و خطر ابتلا به سرطان را افزایش می دهند.
[divider style=”solid” top=”20″ bottom=”20″]
فعالیت صفحه ۱۶۶
1ــ در یک فعالیت گروهی، یک بوم سازگان طبیعی یا مصنوعی را در محل زندگی خود به شکل تصویری گزارش کنید. این گزارش در بردارنده ویژگی های کلی،اجزای زنده و غیرزنده بوم سازگان باشد.
به عنوان مثال جنگل های شمال یک بوم سازگان هستند که در بردارنده حیوانات وحشی،اهلی،حشرات (اجزای زنده) و آب ، خاک و …(اجزای غیرزنده) هستند.
2ــ با راهنمایی معلم یک بوم سازگان کوچک بسازید.
با پرورش گلدان می توانید یک بوم سازگان بسازید.
[divider style=”solid” top=”20″ bottom=”20″]
خود را بیازمایید صفحه ۱۶۷
هر یک از این شکل ها چه نوع همزیستی را نشان میدهد؟
الف)میگوی تمیزکننده در حال خوردن انگلهای دهان مارماهی= همیاری
ب)ماهیهای کوچک همراه با کوسه شنا میکنند و پس مانده شکار کوسه را میخورند. =همسفرگی
پ) کنه در حال مکیدن خون انسان= انگلی
[divider style=”solid” top=”20″ bottom=”20″]
فکرکنید صفحه ۱۶۷
به نظر شما چه نوع رابطه ای بین زنبور و گیاه گلدار وجود دارد؟همیاری
انواعی از حشره ها در گرده افشانی گل ها نقش دارند؛ اما چرا گفته میشود که نقش زنبورعسل از همه مهمتر است؟
زیرا زنبور ها به صورت گروهی و به میزان بسیار بیشتر در گرده افشانی نقش داشته و در صورت نبود آن ها تولید گل و گیاه به شدت کاهش میابد.
[divider style=”solid” top=”20″ bottom=”20″]
جمع اوری اطلاعات صفحه۱۶۸
جانوران شکارچی ویژگی های متفاوتی دارند که به آنها در شکارکردن طعمه کمک میکند. هر ویژگی هایی که به آن در شکار کردن کمک میکند، هر گروه، یک جانورشکارچی را انتخاب و درباره ویژگی هایی که به آن در شکار کردن کمک میکند،اطلاعاتی جمع آوری کند و گزارش را به صورت تصویری و جمله های کوتاه ارائه دهد.
شکار گروهی گرگ ها
روش شکار گروهی که گرگ ها به کار می گیرند همانند روش پیشرفت کسب و کار در انسان هاست که یک هدف مشخص را انتخاب کرده و همه در جهت رسیدن به آن هدف تلاش می کنند.
برای شکار یک گوزن 4 یا 5 گرگ چینشی چند ضلعی خواهند داشت تا گوزن را کاملاً محاصره بکنند تا در نهایت گوزن در چنگ یکی از آن ها بیافتد. گرگ بالغ و قوی با 3 یا 4 گرگ ضعیف دیگر گروه شده و شکار را دنبال می کند. پشت سر گرگ های دیگر هم یک گرگ جوان قرار میگیرید تا هم از خطر محافظت شود هم در صورت بدست آوردن شکار توسط گروه ، غذایش تامین شود و هم تجربه ای بدست آورد.
ویژگی ها گرگ ها در شکار:
- حس کار گروهی
- دندان های تیز
- چنگال های قوی
- بدن باریک سبک برای تند و سریع دویدن
- گوش های قائم و نوک دار برای شنیدن و ردیابی شکار
- حس بویایی قوی برای ردیابی
- حس بینایی تیز
[divider style=”solid” top=”20″ bottom=”20″]
فکرکنید صفحه ۱۶۸
این نمودار رابطه جمعیت شکارچی و جمعیت شکار را در یک منطقه نشان میدهد. درستی عبارت زیر را با استفاده از آن نشان دهید.
«تعداد شکارچیانی که میتوانند در یک بوم سازگان زندگی کنند، به تعداد جانورانی بستگی دارد که شکار آنها میشوند».
بله درست است در واقع هرزمان که شکار ها کاهش می یابد ، تعداد شکارچیان هم کاهش می یابد زیرا بقای آن ها به وجود شکار و تغذیه از آن ها وابسته است.
و معمولاً تعداد شکار ها بیشتر شکارچیان است.
[divider style=”solid” top=”20″ bottom=”20″]
فعالیت صفحه ۱۷۱
در آزمایشی جوجه های تازه از تخم درآمده را به دو گروه تقسیم کردند. گروه یک را با غذای بدون باکتری و گروه دوم را با غذایی تغذیه کردند که باکتریهای مفید داشت. بعداز مدتی به هر دو گروه، نوعی باکتری دادند که باعث بیماری رودهای میشود. نمودارهای زیر تعداد باکتریهای مضر را در دو گروه نشان میدهد. محور عمودی تعداد باکتریها و محور افقی زمان را نشان میدهد.
الف) این دو نمودار را با هم مقایسه کنید.
باکتری های مفید موجود در روده جوجه 2 با رقابت با باکتری های مضرر مانع عملکرد آن ها و باعث از بین بردن آن ها می شود. این درحالی است که در روده جوجه 1 باکتری های مضر بدون هیچ مانع به سرعت به رشد خود ادامه می دهند .
ب) امروزه به بعضی خوراکی ها زیست یار (پروبیوتیک)مثل ماست و پنیر باکتریهای مفید اضافه میکنند. با توجه به این نمودارها، این خوراکی ها چه نقشی در سلامت انسان دارند؟
در واقع با مبارزه با باکتری های مضر مانع از رشد سریع آن ها شده و از مبتلا شدن ما به بیماری جلوگیری می کنند.
[divider style=”solid” top=”20″ bottom=”20″]
گفت و گو کنید صفحه ۱۷۲
گاه بعضی گونه های تازه وارد، با رشد سریع و استفاده بیشتر از منابع، مانع از رشد گونه های دیگر و درنتیجه سبب کاهش تنوع زیستی میشوند.به نظر شما استفاده از گونه های بیگانه، یعنی گونه هایی فضای سبز چه زیان هایی ممکن است در که به طور طبیعی در یک منطقه نبوده اند، برای توسعه برداشته باشد و چه چیزهایی را برای این کار باید در نظر گرفت؟
به دلیل نبود شکارچی برای شکار این نوع گونه ها و سازگاری بیشترشان در این محیط احتمال افزایش جمعیتشان بسیار بالا است و بیشتر به شکار گونه ها می پردازند و آن هارا در خطر انقراض قرار می دهند.
همچنین باعث انتقال بیماری های جدید به محل جدید و افزایش احتمال انقراض گونه های بومی می شوند. از دیگر زیان ها می توان به خسارات اقتصادی شدید مثل آسیب رسانی به زمین های کشاورزی ، لوله های انتقاث آب و .. اشاره کرد.
[divider style=”solid” top=”20″ bottom=”20″]
فعالیت صفحه ۱۷۲
با مراجعه به منابع معتبر گزارشی مبنی بر فعالیت های انسانی که تنوع زیستی را کاهش میدهند، تهیه کنید و به صورت تصویری ارائه دهید.
عوامل انسانی که باعث کاهش تنوع زیستی می شوند:
- شکار،صید و نگه داری بی رویه یک گونه
- آلودگی های مختلف
- تغییر در ساختار زیست بوم
- ساخت و ساز، جاده و شهرسازی
- استفاده بیش از حد از مواد غذایی
- وارد کردن گونه های مهاجم مثلاً ورود گیاه آزولا به تالاب های انزلی←کاهش اکسیژن آب بدلیل استفاده بیش از حد گیاه آزولا از آن ← مرگ گونه های گیاهی و جانوری موجود در ان تالاب
[divider style=”solid” top=”20″ bottom=”20″]
فعالیت صفحه ۱۷۳
تنوع زیستی در ایران به علتهای طبیعی و انسانی کاهش یافته است. بعضی گونه ها مانند سمندر لرستانی، خرس سیاه و ماهی کور غار در خطر انقراضاند. ماهی کور غار فقط در ایران یافت می ِ شود. با مراجعه به منابع معتبر درباره وضعیت تنوع زیستی استانی که در آن زندگی میکنید، مقالهای بنویسید و در آن پیشنهادهایی برای حفظ زیستگاههای طبیعی و جانداران آن ارائه دهید.
1- جلوگیری از ریختن پسماند و زباله های شیمیایی در محیط زیست
2-تفکیک و بازیافت زباله ها
3-جلوگیری از آلودگی هوا
4-کاهش ساخت و ساز و جاده سازی
5-کاهش شکار های بی رویه جانوران
6-اجرای طرح های آموزشی حفاظت از محیط زیست در سطح کشور
7- شناسایی گونه های در حال انقراض و کمک به بقای آن ها توسط افراد متخصص