جواب تمرین هدیه‌های آسمان ششم- درس دهم: آداب زندگی
هدیه‌های آسمان ششم: تدبّر کنیم صفحه 63
آیات ده تا دوازده سوره‌ی حجرات را بخوانید و ترجمه‌ی آن‌ها را کامل کنید.
انما المومنون اخوه: مومنان برادر یکدیگرند.
یا ایها الذین آمنوا: ای کسانی ایمان آورده‌اید.
لا یسخر قوم من قوم: گروهی (از شما) گروه دیگری را نباید مسخره کند.
و لا نساء من نساء: و نبایدزنانی زنان دیگر را
و لا تلمزوا انفسکم: و از یکدیگر عیب جویی نکنید.
و لا تنابزوا بالالقاب: و به یکدیگر لقب‌های زشت ندهید.
یا ایها الذین آمنوا: ای کسانی که ایمان آورده‌اید.
اجتنبوا کثیرا من الظن: از گمان‌های زیاد بپرهیزید.
و لا تجسسوا: و هرگز در کار دیگران جاسوسی نکنید.
و لا یغتب بعضکم بعضا: و نباید غیبت کند یکی از شما غیبت دیگری را
این آیات ما را به انجام دادن چه رفتارهای شایسته‌ای سفارش می‌کند؟
دوستی و وبرادری، تقوا و پرهیزکاری
از انجام دادن چه رفتارهای ناشایسته‌ای نهی می‌کند؟
عیب جویی، مسخره کردن دیگران، دادن لقب‌های زشت به دیگران، جاسوسی در کار دیگران، گمان‌های زیاد، غیبت کردن.
در گروه‌های خود، یکی از رفتارهای ناشایست را انتخاب کنید و درباره آن به این سوالات پاسخ دهید:
مسخره کردن دیگران
این رفتار چه نتایجی را به دنبال خواهد داشت؟
باعث ناراحتی و آرزده شدن فرد می‌شود.
چگونه می‌توانیم از وقوع رفتار ناشایست پیشگیری کنیم؟
باهم مهربان باشیم و بدانیم که مسخره کردن کار خوبی نیست.
وقتی می‌بینیم کسی این رفتار را انجام می‌دهد، بهتر است چگونه با او رفتار کنیم؟
درجایی خلوت و به دور از جمع به او تذکر دهیم و او را متوجه اشتباهش کنیم.
هدیه‌های آسمان ششم: گفت و گو کنید صفحه 65
چه رفتارهای ناپسندی در این داستان می‌بینید؟
بی احترامی به دیگران هنگام صحبت کردن و قطع کردن سخن آن‌ها، درگوشی صحبت کردن در حضور دیگران، غیبت کردن، بدگویی و مسخره کردن.
اگر ببینید دوستتان کسی را مسخره می‌کند، چه می‌کنید؟
در جایی خلوت با او صحبت کنم و بگویم که کار اشتباهی بوده و خود را به جای فرد مسخره شده بگذارد و حال بد او را درک کند.
هدیه‌های آسمان ششم: باخانواده صفحه 65
درباره‌ی آداب دید و بازدید در اسلام با اعضای خانواده خود گفت و گو کنید و نتیجه آن را در کلاس گزارش دهید.
آداب مهماني اسلامي
1. سادگي و پرهيز از تكلّف
بايد كوشيد تا مراسم مهماني، رنگ خدايي ومعنوي داشته باشد. يكي از مواردي كه به اين مراسم رنگ و بوي الهي مي‌بخشد، سادگي و پرهيز از تجمل گرايي است.
امام صادق (علیه السلام) مي‌فرمايد: افراد با ايمان از برادر مؤ‌من خود خجالت نمي‌كشند و من نمي‌دانم كدام يك از اين دو شگفت‌تر است: كسي كه هنگام ورود برادر خود او را به تكلّف مي‌اندازد و يا كسي كه خود به سراغ تكلف براي مهمان مي‌رود؟
2. اعتدال و پرهيز از اسراف
معمولاً عادت داريم در مهماني‌ها غذاهاي متنوع و بيش از نياز افراد فراهم و سفره‌اي رنگين را آماده سازيم؛ بايد بكوشيم از اين ويژگي زشت بپرهيزيم و آن را به صفت پسنديده اعتدال نزديك كنيم. با رعايت اعتدال در مراسم اطعام، مي‌توان جلوي بسياري از اسراف‌ها را گرفت و آن را براي نيازمندان صرف كرد. امام رضا(علیه السلام) مي‌فرمايد: مردي، اميرالمؤ‌منين(علیه السلام) را به خانه خود دعوت كرد، حضرت فرمود: مي‌آيم در صورتي كه سه كار را به عهده بگيري و بپذيري. پرسيد: آن سه كار چيست؟ فرمود: از خارج منزل چيزي برايم نياوري، در منزل چيزي از من پنهان نكني و بر خانواده خود تنگ نگيري و سهم خوراك آنان را كم نكني. او قبول كرد علي(علیه السلام) هم دعوتش را پذيرفت. رسول خدا(صلّی الله علیه و آله و سلّم) مي‌فرمايد: هيچ كس نبايد بيش از توانش خود را براي مهماني به زحمت اندازد
3. حضور نيازمندان
بي‌گمان يكي از موارد نيكوي اطعام و افطاري‌دادن كمك به نيازمندان و مستمندان است؛ بايد كوشيد تا اين هدف مقدس در همه مهماني‌ها تحقق يابد و مجلس اطعام با حضور محرومان، معنوي و روحاني شود. اگر ما در مراسم اطعام به ويژه افطاري‌ها، نيازمندان را فراموش كنيم، ارزش اخروي آن كاهش مي‌يابد. متأسفانه در مجالس اطعام و افطاري‌ها، نيازمندان حضور كم‌تري دارند، در حالي كه پاداش اطعام نيازمندان از بهترين و زيباترين ثواب‌هاي اخروي به شمار مي‌آيد. ضيافتي كه در آن توانگران باشند شكنجه‌اي است فقيران بي‌بضاعت را امام علي(علیه السلام) در نامه خود به عثمان بن حنيف، كارگزار خويش در بصره، نوشت: گمان نمي‌بردم تودعوت كساني را بپذيري كه نيازمندان را مي‌رانند و توانگران را دعوت مي‌كنند.
4. شكر نعمت
دارايي انسان‌ها وسيله خوبي براي كسب پاداش‌هاي الهي است. در صورت داشتن ثروت كافي مي‌توان با برپايي مراسم مهماني و اطعام، درِ خانه را به روي انسان‌هاي نيازمند بگشاييم و خدا را به جهت نعمتش شكر گزار باشيم.
امام علي(علیه السلام) هنگامي كه خانه بزرگ علاء بن زياد را ديد، به او فرمود: اين خانه بزرگ در دنيا به چه كار تو مي‌آيد، وقتي در آخرت به آن محتاج‌تري؟ آري! اگر بخواهي مي‌تواني به وسيله چنين خانه‌اي به آخرت دست‌يابي به شرط آن كه در اين خانه از مهماني پذيرايي كني، به خويشاوندانت رسيدگي نمايي و حقوق آنان را ادا كني. در اين صورت، به وسيله اين خانه به آخرت دست يافته‌اي، آن حضرت در جاي ديگر مي‌فرمايد: هر كه خداوند به او ثروتي دهد، بايد با آن به خويشان خود رسيدگي كند و مهمانداري نمايد.
