جواب تمرین علوم ششم – درس سوم:کارخانه ی کاغذ سازی

حل تمرین علوم ششم | درس سوم:کارخانه ی کاغذ سازی

پرسش متن صفحه 18

در درس قبل آموختید که با افزایش جمعیت، مصرف سالانه ی کاغذ در سراسر دنیا به شدّت افزایش یافته است؛ به طوری که سالانه باید میلیونها تُن کاغذ تولید شود. به نظر شما تولید این مقدار کاغذ به روشهای سنتّی و دستی امکان پذیر است؟

طبیعتاً خیر!

چه نوع مواد و وسایلی در این کارخانه به کار رفته است؟ جنس وسایل به کار رفته چیست؟

اغلب مواد آهنی و وسایلی مانند غلتک آهنی ، مخزن آهنی و …

[divider style=”solid” top=”20″ bottom=”20″]

جمع آوری اطلاعات صفحه 19

فهرستی از صنایع استان، شهر یا روستای خود تهیه و کاربردهای آهن را در هر مورد به طور جداگانه مشخّص کنید.

(برعهده ی دانش آموز)

[divider style=”solid” top=”20″ bottom=”20″]

فکرکنید صفحه 19

چرا برای خشک کردن خمیر کاغذ و تبدیل آن به ورقه های نازک کاغذ از غلتک های بزرگ آهنی استفاده می کنند؟ دو دلیل بیاورید.

زیرا آهن مستحکم و سنگین و مقاوم است در نتیجه نیروی زیادی به خمیر کاغذ وارد کرده و به خوبی آن را صاف می کند. همچنین آهن رسانای گرماست در نتیجه خمیر کاغذ را سریع تر خشک می کند. علاوه بر این ، به دلیل این که آهن در طبیعت بسیار زیاد پیدا می شود ، ارزان قیمت است و صرفه ی اقتصادی دارد.

[divider style=”solid” top=”20″ bottom=”20″]

آزمایش کنید صفحه 20

1-یک لیوان بردارید و تا نصف آن آب بریزید؛ سپس در حدود نصف استکان روغن مایع به آن اضافه کنید. حال یک قطعه چوب و یک قطعه آهن داخل لیوان بیندازید. چه چیزی مشاهده می کنید؟ نتیجه ی مشاهده ی خود را بنویسید.

آهن به زیر آب می رود ولی چوب همچنان شناور می ماند.

2-چند قطعه ی چوبی، پلاستیکی و فلزّی با شکل و اندازه ی یکسان بردارید. حال قطعه های چوبی را روی یک کفّه ی ترازو و قطعه های فلزّی را روی کفّه ی دیگر قرار دهید. چه چیزی مشاهده می کنید؟ این عمل را برای قطعه های پلاستیکی نیز انجام دهید و نتیجه ی مشاهده ی خود را بنویسید.

کفه ترازویی که فلز در آن است از کفه ترازوی که پلاستیک و چوب دارد پایین تر می رود.

3-مانند شکل، سه قاشق و میله ی چوبی، پلاستیکی و آهنی هم شکل بردارید.
الف) با یک جسم سنگین مثل چکش بر سر هر سه میله ضربه های یکسانی وارد کنید. چه چیزی مشاهده می کنید؟

ضربه بر سر میله فلزی باعث شکل گرفتن آن می شود و میله فلزی نیم شکند. ولی میله پلاستیکی و چوبی می شکند.
ب) ابتدا نوک قاشق آهنی را محکم روی قاشق چوبی و پلاستیکی بکشید؛ سپس قاشق چوبی را بردارید و محکم روی قاشق آهنی و پلاستیکی بکشید.

چه چیزی مشاهده می کنید؟

قاشق آهنی روی چوبی و پلاستیکی خراش ایجاد می کند. ولی آهنی چوبی و پلاستیکی روی قاشق آهنی خراش ایجاد نمی کند.

[divider style=”solid” top=”20″ bottom=”20″]

پرسش متن صفحه 22

ویژگی های عمومی فلزها را بنویسید (یکی از ویژگی ها در زیر نوشته شده است).
1-فلزها رسانای خوبی برای جریان برق هستند.

2-فلز ها چکش خوارند.

3-فلز ها رسانای گرما هستند.

4-فلز ها تبدیل به ورقه می شوند.

5-فلز ها بسیار مستحکم و مقاوم اند.

[divider style=”solid” top=”20″ bottom=”20″]

جمع آوری اطلاعات صفحه 22

با کمک بزرگ ترها و با استفاده از اینترنت و منابع دیگر درباره ی«آهن زنگ نزن» اطلّاعاتی را جمع آوری کنید و به صورت روزنامه ی دیواری به کلاس گزارش دهید.

آهن زنگ نزن دارای خصوصیاتی مثل  : مقاومت در برابر آتش و حرارت ، استحکام به شدت بالا ، ظاهر زیبا ، مقاومت در برابر ضربه و قابل بازیافت است. با آهن زنگ نزن می توان سازه های نازک ولی بادوام را ساخت که  در عین رنگ و فرم بسیار زیبا ، به شدت سخت و محکم هستند.

هدف از تولید این نوع از آهن کاهش هزینه ها ، کاهش آلایندگی ، کم کردن زمان تحویل به مشتری و  افزایش کیفیت است.

[divider style=”solid” top=”20″ bottom=”20″]

فکرکنید صفحه 22

برای ساختن هر یک از وسایل روبه رو از کدام یک از فلزهای آهن، مس، آلومینیم و طلا استفاده می کنند؟ به چه دلیل؟

 

النگو و حلقه : طلا / به علت زیبایی ، اهمیت قیمت ، چکش خواری و توانایی در آمدن به شکل مورد نظر ، زنگ نمی زند.

مس / به دلیل مقاوم شدن

فرغون:آهن/استحکام

سیم برق: مس/رسانای خوب جریان برق

اتومبیل: آهن / استحکام و و مقاومت بالا

روکش قرص : آلومینیوم / سبک و به راحتی ورقه می شود.

دوچرخه:آلومینیوم/سبک و محکم و مقاوم است.

[divider style=”solid” top=”20″ bottom=”20″]

آزمایش کنید صفحه 23

چند عدد میوه مانند لیموترش، پرتقال و کیوی، سرکه ی ترشی و مقداری محلول رقیق جوهر نمک و کاغذ پی اچ آماده کنید. تکّه ای از کاغذ پی اچ را به هر یک از مواد آغشته کنید. مشاهدات خود را بنویسید (کاغذ پی اچ وسیله ی شناسایی اسیدها است).

کاغذ پی اچ به 4 بازه تقسیم شده که دارای رنگ های مختلفی است که نشان دهنده ی اسیدی یا بازی بودن ماده می باشد.

با آغشته شدن به ماده اسیدی =  به رنگ قرمز و ماده بازی = به رنگ بنفش در می آید و  ماده خنثی هم به رنگ سبز در می آید .

لیمو ترش ، پرتقال ، کیوی و سرکه ترشی : اسیدی / در نتیجه به رنگ قرمز در می آید.

و جوهر نمک : بازی / در نتیجه به رنگ بنفش و چون محلول رقیق است ، بنفش کم رنگ در می آید.

[divider style=”solid” top=”20″ bottom=”20″]

جمع آوری اطلاعات صفحه 23

1- در زندگی روزانه از جوهرنمک در چه کارهایی استفاده می کنیم؟

به عنوان سفید کننده ، جرم گیر و یا باز کننده راه چاه
2- هنگام استفاده از جوهرنمک در خانه چه نکاتی را باید رعایت کرد؟

حتما توسط دستکش  و با احتیاط از آن استفاده کرد.

محلول غلیظ آن خظرناک است بنابراین باید قبل از استفاده از میزان دقیق آن اطمینان حاصل کنید. علاوه بر این ، تنفس آن بسیار خطرناک است و نباید این کار را انجام دهیم.

[divider style=”solid” top=”20″ bottom=”20″]

آزمایش کنید صفحه 23

سه لیوان بردارید و آنها را شماره گذاری کنید. داخل هر کدام یک تکهّ ی خرد شده از سنگ مرمر بیندازید؛ سپس به لیوان اوّلی 10 میلی لیتر آب، به دومی 10 میلی لیتر سرکه و به سومی 10 میلی لیتر جوهرنمک اضافه کنید. پس از نیم ساعت مشاهدات خود را یادداشت کنید.

در صورت ریختن این سه ماده و قرار دادن سنگ مرمر در آن مشاهده می کنیم که سنگ مرمر به شدت زیادی در جوهر نمک حل می شود . میزان حل شدن سنگ مرمر در سرکه کمتر از جوهر نمک است و در آب هیچ اتفاقی رخ نمی دهد.

2- یک گیاه (مانند گل رز و…) را به کلاس بیاورید و به کمک پَنس و پنبه یکی از برگ های آن را به جوهر نمک آغشته کنید. پس از نیم ساعت مشاهدات خود را یادداشت کنید.

به مرور برگ آغشته شده به جوهر نمک کم رنگ و خشک می شود.

[divider style=”solid” top=”20″ bottom=”20″]

فکرکنید صفحه 24

چرا ورود فاضلاب کارخانه به رودخانه ها، مزارع و … به آنها آسیب می رساند؟

زیرا فاضلاب کارخانه ها دارای مواد شیمیایی و سمی است که برای طبیعت به شدت مضر است و پی اچ آب را تغییر می دهد. باعث مرگ آبزیان و جانداران درون آب می شوند.

[divider style=”solid” top=”20″ bottom=”20″]

گفت و گو صفحه 24

در شکل های زیر میزان برق مصرفی برای تهیه ی کاغذ از مادّه ی اوّلیه (تنه ی درخت) و بازیافت کاغذهای باطله نشان داده شده است. این روش ها را از جنبه های زیر باهم مقایسه کنید:

الف)مقدار مصرف برق                      ب)آلودگی هوا

پ)قیمت تمام شده                         ت)مقدار مصرف آب 

میزان مصرف برق در روش بازیافت بسیار کمتر از روش عادی تولید کاغذ است و همچنین آلودگی کمتری برای طبیعت به وجود می آورد.

قیمت تمام شده برای تهیه کاغذ از طریق قطع درختان به شدت بالاست و در این مورد هم بازیافت برتری دارد.

در روش بازیافتی ، مقدار مصرف آب به شدت زیاد است و بسیار به صرفه می باشد.

[divider style=”solid” top=”20″ bottom=”20″]

جمع آوری اطلاعات صفحه 24

درباره ی یک کارخانه در محلّ زندگی خود اطّلاعاتی جمع آوری و به صورت روزنامه دیواری به کلاس گزارش کنید.

(به عهده ی دانش آموز)