جواب تمرین مطالعات اجتماعی نهم- درس دوازدهم: در جست و جوی پیشرفت و رهایی از سلطه خارجی
مطالعات اجتماعی نهم: فعالیت صفحه 77
1- چرا عباس میرزا به فکر نوسازی و اصلاح کشور افتاد؟
به دلیل پی بردن به پیشرفت‌های علمی و صنعتی اروپاییان و شکست ایران از ارتش روسیه و انگلستان با وجود رشادت‌های فراوان
2- فکر می‌کنید اگر یک کشور از دشمن خود درخواست کمک کند، دشمن تمام تجربه‌ها و دانش موردنیاز برای اصلاح یا پیشرفت آن کشور را در اختیارش قرار می‌دهد؟ چرا؟
نه چرا که دشمن همیشه به فکر منافع خودش است.
3- به نظر شما، چرا اگر کشوری به سلاح علم و دانش مجهز نباشد، نمی‌تواند قوی شود و در مقابل دشمنانش، مقتدرانه بایستد؟
زیرا با علم می‌توان پیشرفت کرد و به سلاح‌ها و تجهیزات نظامی پیشرفته رسید.
مطالعات اجتماعی نهم: فعالیت صفحه 79
4- الف) انگیزه و اهداف امیرکبیر از اقدامات اصلاحی چه بود؟
- حفظ استقلال کشور
- مبارزه با فساد اداری و اقتصادی کشور
- نوسازی تشکیلات حکومتی
- قطع نفوذ روسیه و انگلستان به ایران
ب) شما کدامیک از اصلاح‌گری‌های امیرکبیر را مؤثرتر می‌دانید؟
تاسیس مدرسه دارالفنون زیرا در این مدارس افراد زیادی تحصیل کرده و در آینده از بزرگان و نامداران جهان شدند.
پ) به نظر شما، چرا امیرکبیر بر استخدام نکردن معلمان و استادان روسی و انگلیسی در مدرسه دارالفنون، اصرار می‌کرد؟
به دلیل اینکه می‌خواست از نفوذ روسیه و انگلستان به ایران جلوگیری کند.
5- چند مورد از اقدامات امیرکبیر را در زمینه رواج عدالت و پیشرفت علمی و فرهنگی بنویسید.
- تاسیس مدرسه دارالفنون
- اصلاح قانون مالیات
- انتشار روزنامه وقایع اتفاقیه
- وادار کردن زمین داران بزرگ به مالیات
6- به نظر شما با توجه به اصلاحات امیرکبیر، چرا شاهزادگان و درباریان قاجار و عوامل وابسته خارجی برای برکناری و قتل امیرکبیر توطئه کردند؟
چون از حقوق و املاک زیادی که در اختیار داشتند محروم شدند و منافع آن‌ها به خطر افتاده بود.
مطالعات اجتماعی نهم: فعالیت صفحه 81
7- الف) دلیل اصلی شکل گیری نهضت تنباکو چه بود؟
مبارزه با استبداد خارجی و اعتراض به واگذاری امتیازهای اقتصادی به ایرانیان
ب) موفقیت نهضت تنباکو از نظر سیاسی و اجتماعی چه اهمیتی داشت؟
نهضت تنباکو نخستین حرکت جدی مردم ایران برای رهایی از نفوذ سلطه‌های خارجی و ایستادگی در برابر ظلم و ستم داخلی بود و پیروزی آن حس اعتماد به نفس و روحیه مقاومت و مبارزه را در مردم تقویت کرد.
مطالعات اجتماعی نهم: فعالیت صفحه 81
8- با راهنمایی دبیر خود متن سند را در کلاس بخوانید و به پرسش‌های زیر پاسخ دهید:
الف) فرمان لغو قرارداد توتون و تنباکو توسط چه کسی صادر و توسط چه کسی به مردم ابلاغ شد؟
توسط ناصرالدین شاه صادر و توسط امین السطان ابلاغ شده
ب) فکر می‌کنید چرا در این فرمان، هیچ اشارهای به اشتباه شاه و حکومت در انعقاد اولیه قرارداد با استعمارگران نشده است و بلکه در مقابل، لغو آن به لطف و مرحمت شاه نسبت داده شده است؟
به دلیل چاپلوسی بیش از اندازه برخی افراد
پ) در کدام قسمت‌های فرمان، می‌توانید تکبر و خودخواهی شاهانه را ببینید؟
مردم هم خودشان را از این زحمت و تحمیل آسوده دانسته به دعاگویی وجود مسعود همایونی و به شکرگزاری مراحم کامله همایون خسروانه بیفزایند و بعضی حرکات جاهلانه را به کلی موقوف نمایند.
آیا فکر نمی‌کنید که یکی از عوامل پیشرفت نکردن ایران در گذشته ،وجود چنین حکومت و شاهانی بوده است؟
بله وجود همچین شاهانی که هیچ حق و ارزشی برای مردم قائل نبودند و ثروت‌های کشور را بخشی از ثروت خود می‌دانستند و فقط در پی خوشگذرانی و تفریح و زورگویی به مردم بودند باعث پیشرفت نکردن ایران در گذشته شد.
ت) وقتی متن این سند را میخوانید چه نکته‌هایی شما را بیشتر به فکر وا میدارد یا توجه شما را جلب میکند؟
بر عهده دانش‌آموز
