جواب تمرین پیامهای آسمان نهم- درس دهم: مسئولیت همگانی
پیامهای آسمان نهم: فعالیت کلاسی صفحه 109
به نظر شما آیا هر یک از دلایل بالا میتواند برای تذکر ندادن به دیگران قابل پذیرش باشد؟ چرا؟
خیر، به هیچ وجه قابل پذیرش نیست. چرا که این نگرش باعث خواهد شد که مردم نسبت به سرنوشت دیگران بی تفاوت شوند و کارهای نادرست و ناپسند در جامعه رواج می یابد.
پیامهای آسمان نهم: فعالیت کلاسی صفحه 113
شخصی را تصور کنید که در جمع دیگران غیبت میکند. در جدول زیر نتایج نهی از منکر کردن و پیامد ترک آن را بنویسید.
اگر نهی از منکر بشود | اگر نهی از منکر نشود |
او دیگر این گناه را حداقل در آن جمع انجام نمیدهد. | فکر میکند در آن جمع کار خوبی انجام میدهد. |
آبروی غیبت شونده حفظ میشود. | آبروی کسی که از او غیبت شده است، در میان جمع از بین میرود. |
به تاثیر سخن خود در جمع آگاه میشود و همیشه قبل از سخن گفتن فکر میکند. | بدون فکر کردن سخن میگوید و اهمیتی به تاثیر آن بر دیگران نمیدهد. |
جمع حاضر به سمت گناه کشیده نمیشوند. | فکر میکند هرطور که بخواهد میتواند صحبت کند و از گناهان زیان غافل میشود. |
پیامهای آسمان نهم: فعالیت کلاسی صفحه 115
آیا با این شیوهها میتوان همواره از انجام گناهان جلوگیری کرد؟
نه خیر
مثلا آیا میتوانیم با صحبت کردن با کسی که به خرید و فروش مواد مخدر میپردازد و بسیاری را گرفتار اعتیاد میکند، او را از تکرار این گناه بزرگ بازداریم؟ پس در چنین زمانهایی وظیفه ما چیست و باید چگونه عمل کنیم؟
باتوجه به نوع خطا و گناهی که هر فرد انجام میدهد شیوه برخورد با او متفاوت خواهد بود و تاثیر بر او و ترک کار اشتباه و گناه بستگی به انتخاب شیوه مناسب در نهی کردن افراد دارد.
پیامهای آسمان نهم: فعالیت کلاسی صفحه 116
یک بار دیگر به منکرهای صورت گرفته و معروفهای ترک شده در ابتدای درس توجه کنید. به نظر شما راه امر به معروف و نهی از منکر در هریک از این موارد چیست؟
- او را از عواقب کار منفی اش آگاه کنیم.
- نخریدن چنین اجناسی و آگاه کردن دیگران به چنین موضوعی باعث رکود تولید چنین اجناسی میشود و در نهایت اطلاع دادن به مراکز مربوطه دولتی برای برخورد با تولید کنندگان این کالاها.
- در این مورد با او صحبت کنیم و نسبت به عواقب آن کار، او را آگاه کنیم.
- اگر تذکر زبانی را قبول نکرد به ناظم و مدیر مدرسه اطلاع بدهیم.
- با تذکر ساده به او بگوییم مشکل خودرو ات را برطرف کن، در غیر این صورت به مقامات بالاتر مثل محیط زیست یا پلیس اطلاع دهیم.
پیامهای آسمان نهم: خودت را امتحان کن صفحه 116
1- چهار مورد از آثار منفی ترک امر به معروف و نهی از منکر را بیان کنید.
- تعالیم دین در میان مردم فراموش میشود.
- مردم نسبت به سرنوشت دیگران بیتفاوت میشوند.
- کم کم گناه و فساد در جامعه فراوان میشود.
- کارهای ناپسند در جامعه رواج پیدا میکند و زشتی انجام بسیاری از این کارها از بین میرود.
2- با توجه به سخن حضرت علی (ع) جایگاه امر به معروف و نهی از منکر را در میان اعمال نیک بیان کنید.
همه کارهای نیک و حتی جهاد در راه خدا در مقایسه با امر به معروف و نهی از منکر مانند قطره در برابر دریایی پهناور و عمیق است.
3- چرا مؤمنان مسئولیت بیشتری درباره امربه معروف و نهی از منکر دیگران دارند؟
مومنان همدیگر را بسیار دوست دارند و نسبت به یکدیگر احساس مسئولیت دارند. همانطور که انسان مومن از سعادت و خوشبختی اخروی و دنیوی لذت میبرد خوشبختی و سعادت دیگران را دوست دارد و لذت میبرد و اینجا مفهوم حدیث امام علی (ع) که میفرمایند آن چیزی را که برای خود میپسندی برای دیگران هم بپسند حقیقت پیدا میکند.
پیامهای آسمان نهم: پیشنهاد صفحه 116
1- درباره ارتباط قیام امام حسین (ع) با امر به معروف و نهی از منکر تحقیق کنید و نتیجه آن را در کلاس برای دوستانتان بخوانید.
بزرگترین انگیزه قیام امام حسین علیه السلام مسئله امر به معروف و نهی از مـنکر است که این دو از مـهم تـرین ارکان دین است و امام در درجه اول مسئول اجرای این امر مهم اسلامی است. چنانکه در وصیت به برادرش محمد بن حنفیه اعلان فرمود : «قـیام مـن بر مبنای تمایلات نفسانی نیست، من به منظور طغیان و فساد و تباهی و ستم خـروج نمـی کنم، بلکه انگـیزه ام اصلاح امـت جدم رسول خدا است و مقصود و منظورم امر به معروف و نهی از منکر است.» چـون بنی امـیه این دو رکن بزرگ و مـهم اسلامـی را متزلزل ساخته بودند که نه تنها امر به معروف و نهی از منکر متروک گشته بود، بلکه معروف منکر و منکر معروف تلقی می شد و امام علیه السلام در این مسیر مکرر به این حقیقت اشاره فـرمـود و اولین بار در سخـنرانی خود در منزل ذی حسم و برخورد با حر و سپاهیانش بود که گفت: «مـگـر نمـی بینید که به حق عـمـل نمـی شود و از باطل جلوگـیری نمـی شود. مـؤمن باید برای اجرای این مهم مشتاق دیدار پروردگارش باشد.» از این رو، حسین عـلیه السلام به مـیدان جهاد قدم نهاد تا این اساس و پایه مهم اسلامی را استوار سازد و اسلام محکم و مستحکم بماند.
2- درباره زندگی یکی از شهدای امر به معروف و نهی از منکر تحقیق کنید و نتیجه آن را در کلاس برای دوستانتان بخوانید.
محمدعلي در روز بيستم خردادماه سال 1356 قدم به دنياي خاکي نهاد، صداي دلانگيز قرآن کريم روح کوچکش را آرام ساخت. او از همان آغاز دل به سيره عليبنابيطالب (ع) سپرد و مردانه در تمام مراحل زندگي حق را فرياد زد. با اتمام دوره کارشناسي مديريت عازم خدمت سربازي شد، هنوز سه ماه از خدمتش باقي مانده بود، که يک روز جمعه به همراه پسرخاله خود به ارتفاعات درکه رفت. روز بيست و هفتم آبان ماه سال 1379 محمدعلي و حسن به تعدادي از نوجوانان که قصد آزار دختر جواني را داشتند، تذکر دادند. اما آن نوجوانان با رفتاري غيرانساني با محمدعلي برخورد کردند، و پس از مجروح کردن او و محسن وي را از پل به پايين پرتاب نمودند، تنها فرزند خانواده قاسمزاده در سن بيست و سه سالگي پنج روز پس از ميلاد مبارک بقيهالله (عج) شربت شيرين شهادت را نوشيد. پيکر پاک او را در بهشت زهراي تهران در قطعه 250 رديف 117 به خاک سپردند.
خاطره ای از شهید: عکس ماندگار
محمدعلي به تازگي براي خودش کاپشن گرمي خريداري نموده بود. اما در يک روز سرد زمستاني ديدم او با لباسي ساده در حال خروج از منزل است، با تعجب پرسيدم:«محمد! کاپشنت کو؟» لبخندي مهربان بر لبانش نشست و گفت:«يکي از افراد را ديدم که به دليل فقر مالي قادر به خريد لباس گرم نبود، به همين علت آن را به او بخشيدم». هميشه آرزو داشت به شهادت برسد، يکبار پدرم عکسي را به او نشان داد و گفت:«ميخواهم اين عکس تو را بزرگ کنم» اما او در پاسخ گفت:«شما اين عکس را بعد از شهادتم براي حجله من بزرگ نمائيد» و بالاخره به آرزوي خود رسيد.
ماجرای شهادت
روز جمعه بود، محمدعلي به همراه پسرخالهاش محسن که تازه از کانادا به ايران آمده بود، جهت تفريح به ارتفاعات درکه رفت. در ميان راه سه پسر نوجوان به دختري تعارض کردند، دختر از شدت ترس شروع به گريه کردن نمود. محمدعلي جلو رفت؛ و به آنها اعتراض کرد، اما ناگهان پسرک نوجوان چاقويي را مقابل او گرفت، قاسمزاده بدون اينکه کلامي بگويد، از آنجا گذشت اما او به دنبال آنها دويد و با ضربات چاقو او و محسن را مجروح ساخت. چند لحظه بعد پيکر مجروح محمدعلي توسط آنها از پل به پائين پرتاب شد، محسن که خود نيز جراحات عميقي در بدن داشت، به سختي پيکر خونين محمدعلي را به پائين آورد و به همراهي مردم به بيمارستان تجريش انتقال داد. ساعتي بعد روح آسماني محمدعلي به اوج پر کشيد و بار ديگر رهبر ايران اسلامي يکي از نوجوانان شيعه و متدين خويش را از دست داد. قاتل شهيد قاسمزاده 72 ساعت بعد در کافيشاپ پارک دستگير و زنداني گشت.
پیامهای آسمان نهم: الهی صفحه 117
شما هم اگر دوست داری چند جملهای با خدای خویش سخن بگو.
ای آنکه گرهِ کارهای فرو بسته به سر انگشت تو گشوده میشود، و ای آن که سختیِ دشواریها با تو آسان میگردد، و ای آن که راه گریز به سوی رهایی و آسودگی را از تو باید خواست.
سختیها به قدرت تو به نرمی گرایند و به لطف تو اسباب کارها فراهم آیند. فرمانِ الاهی به نیروی تو به انجام رسد، و چیزها، به ارادهی تو موجود شوند.
و خواستِ تو را، بی آن که بگویی، فرمان برند، و از آنچه خواستِ تو نیست، بی آن که بگویی، رو بگردانند.
تویی آن که در کارهای مهم بخوانندش، و در ناگواریها بدو پناه برند. هیچ بلایی از ما برنگردد مگر تو آن بلا را بگردانی، و هیچ اندوهی بر طرف نشود مگر تو آن را از دل برانی.
ای پروردگار من، اینک بلایی بر سرم فرود آمده که سنگینیاش مرا به زانو درآورده است، و به دردی گرفتار آمدهام که با آن مدارا نتوانم کرد.
این همه را تو به نیروی خویش بر من وارد آوردهای و به سوی من روان کردهای.
آنچه تو بر من وارد آوردهای، هیچ کس باز نَبَرد، و آنچه تو به سوی من روان کردهای، هیچ کس برنگرداند. دری را که تو بسته باشی. کَس نگشاید، و دری را که تو گشوده باشی، کَس نتواند بست. آن کار را که تو دشوار کنی، هیچ کس آسان نکند، و آن کس را که تو خوار گردانی، کسی مدد نرساند.
پس بر محمد و خاندانش درود فرست. ای پروردگار من، به احسانِ خویش دَرِ آسایش به روی من بگشا، و به نیروی خود، سختیِ اندوهم را درهم شکن، و در آنچه زبان شکایت بدان گشودهام، به نیکی بنگر، و مرا در آنچه از تو خواستهام، شیرینیِ استجابت بچشان، و از پیشِ خود، رحمت و گشایشی دلخواه به من ده، و راه بیرون شدن از این گرفتاری را پیش پایم نِه و مرا به سبب گرفتاری، از انجام دادنِ واجبات و پیروی آیین خود بازمدار.