جواب تمرین مطالعات اجتماعی نهم- درس نهم: ایرانی متحد و یکپارچه

مطالعات اجتماعی نهم: فعالیت صفحه 56

1- کابرگه شماره (7) را انجام دهید.

کاربرگه شماره (7)

نقشه سیاسی ایران در آستانه تاسیس حکومت صفویه

به نقشه دقت کنید و به پرسش‌ها پاسخ دهید.

1- در آستانه شکل گیری حکومت صفویه ،تقریبا چند حکومت محلی در ایران وجود داشت؟

چهارده حکومت

2- در آستانه شکل گیری حکومت صفویه ،کدام کشورها ایران را تهدید می‌کردند؟ روی نقشه مشخص کنید.

عثمانی‌ها و ازبک‌ها

3- جدول را کامل کنید.

مطالعات اجتماعی نهم: فعالیت صفحه 57

2- پس از مطالعه متن توضیح دهید که با تأسیس حکومت صفوی، چه تغییرات مهم سیاسی، اجتماعی و مذهبی در ایران ایجاد شد. 

سیاسی: تفرقه و تجزیه و کشمکش‌ها سیاسی مدعیان قدرت و رقابت و درگیری حاکمان محلی جای خود را به یکپارچگی و اتحاد سیاسی داد.

اجتماعی: در نتیجه حکومت واحد و قدرتمندی صفوی در سراسر ایران همه اقوام ایرانی انسجام یافتند و همبستگی و اتحاد ایرانیان بیشتر شد.

مذهبی: شاه اسماعیل صفوی پس از تسلط بر تبریز و اعلان تأسیس حکومت صفوی، مذهب شیعه دوازده امامی را رسمی نمود و سپس به تدریج در زمان شاهان بعدی، آموزه‌ ها و معارف شیعه در ایران گسترش یافت.

مطالعات اجتماعی نهم: فعالیت صفحه 59

3- الف) کدام شهرها پایتخت صفویان بودند؟ نام ببرید.

قزوین و تبریز و اصفهان

ب) دلیل تغییر پایتخت صفویان را توضیح دهید. 

شاه طهماسب اول صفوی به دلیل نزدیکی تبریز به عثمانی‌ها و اشغال چندباره تبریز توسط عثمانی‌ها پایتخت ایران را به قزوین انتقال داد. شاه عباس اول سرانجام پایتخت را از قزوین به اصفهان که به لحاظ جغرافیایی موقعیت مرکزی و ارتباطی مناسب‌تر و از ظرفیت بالاتری برای عمران و آبادانی برخوردار بود انتقال داد.

4- دلیل سیاسی و نظامی ضعف و فروپاشی حکومت صفوی چه بود؟

• سو مدیریت بعضی شاهان و اقداماتی نظیر کشتن فرماندهان شجاع نظامی مانند امام قلیخان توسط شاه صفی
• سیاست کشتن و کور کردن شاهزادگان و جلوگیری از حکومت شاهزادگان بر ولایات در زمان شاه عباس اول موجب ناتوانی و بی‌لیاقتی شاهان بعد از شاه عباس شد.
• اختلافات و درگیری مقامات کشوری و لشکری و عدم انجام مسئولیت‌های مهم خود موجب مختل شدن امور کشور شد.

مطالعات اجتماعی نهم: فعالیت صفحه 60

5- الف) آثار و نتایج اقدام‌های اداری و نظامی شاه عباس اول را توضیح دهید.

 تقویت قدرت نظامی کشور با تشکیل سپاه مجهز به توپ و تفنگ، تضعیف قدرت ایلات قزلباش و محدود شدن زمنیه‌های خودسری، تقویت حکومت مرکزی و گسترش دامنه نفوذ و اقتدار شاه در سراسر کشور.

ب) کابرگه شماره (8) را انجام دهید.

کاربرگه شماره (8)

اداره شهرها و روستاهای در عصر صفوی

از طریق وصل کردن عبارت‌های دو ستون، مشخص کنید که در زمان کنونی چه نهادهایی، وظایف صاحب منصبان دوره صفویه را انجام می‌دهند؟

مطالعات اجتماعی نهم: فعالیت صفحه 61

6- انگیزه‌ها و هدف‌های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی اروپاییان از ارتباط با ایران دوره صفوی را از متن درس استخراج و دسته‌بندی کنید.

سیاسی: وجود دشمن مشترک به نام امپراطوری عثمانی

اقتصادی: فروش تولیدات تجاری از طریق شرکت‌های تجاری خود در سایر کشورها.

فرهنگی: اشتیاق و علاقه اروپاییان به جهانگردی و آشنایی با عقاید و آداب و رسوم ایرانیان.