جواب تمرین مطالعات اجتماعی نهم- درس اول: زمین، مهد زیبای انسان‌ها
مطالعات اجتماعی نهم: فعالیت صفحه 4
1- الف) پرس و جو کنید که آیا تاکنون در اکتشافات فضایی، اثری از حیات در نقاط دیگر فضا یافت شده است؟
این سوال همواره ذهن دانشمندان و مکتشفان را به خود مشغول کرده و از آن‌جا که مواد شیمیایی در همه جا پراکنده هستند این احتمال وجود دارد که در چنین جهان بزرگی سیارات دیگری به غیر از زمین هم وجود دارند که اثری از حیات در آن‌ها وجود داشته باشد.
ب) به نظر شما چرا در کاوش‌های فضایی به تحقیق درباره سیاره بهرام (مریخ) بسیار توجه می‌شود؟
زیرا در مریخ مانند زمین نمونه‌هایی از حیات مشاهده شده است.
2- الف) با مراجعه به کتاب‌های علوم و نجوم یا پایگاه‌های اینترنتی، چند مورد از شگفتی‌های کهکشان‌ها و اجرام آسمانی، منظومه خورشیدی و سیاره زمین را استخراج کنید و در کلاس بخوانید.
یکی از شگفتی های کهکشان راه شیری وزن آن است!
همانطور که اشاره کردیم تخمین برخی از ویژگی‌های کهکشان راه شیری به طور دقیق تاکنون غیرممکن بوده و وزن این سیستم هم یکی از این ویژگی‌هاست؛ دانشمندان در این رابطه اعداد مختلفی را بین ۷۰۰ میلیارد تا ۲ تریلیون برابر جرم خورشید اعلام کرده‌اند، اما از آنجایی که حدودا ۸۵ درصد جرم این کهکشان از نوع ماده تاریک است و به صورت مستقیم قابل‌مشاهده نیست، تخمین‌های ارائه‌شده دقیق نیستند.
اکتا پتل (Ekta Patel)، ستاره شناسی از دانشگاه آریزونا اخیرا در همین رابطه تحقیقی را منتشر کرده که با در نظر گرفت نیروی گرانش عظیم کهکشان راه شیری بر روی کهکشان‌های کوچکی که به دور آن می‌چرخند، جرم سیستم کیهان ما را ۹۶۰ میلیارد برابر جرم خورشید تخمین زده است!
راه شیری در یک فضای عظیم و خالی از کیهان قرار دارد
مورد بعدی از لیست شگفتی های کهکشان راه شیری به موقعیت آن در کیهان مربوط است. بررسی‌های مختلف دانشمندان نشان داده که کیهان در مقیاس بزرگ به شکل تصویر بالا و به صورت یک شبکه عظیم از نقاط نورانی و متراکم دیده می‌شود که از طریق رشته‌های باریکی به هم وصل شده‌اند و در بین آن‌ها حفره‌هایی بزرگ و تقریبا خالی وجود دارد.
به این دلیل از عبارت تقریبا خالی استفاده شده که محل زندگی ما هم در یکی از این حفره‌ها به نام کینن، بارگر و کووی (KBC) قرار دارد؛ نام KBC به افتخار سه دانشمندی که در سال ۲۰۱۳ این کشف را به نام خود ثبت کردند، انتخاب شده است.
ب) به نظر شما، تفکر در این شگفتی‌ها چه ارتباطی با موضوع خداشناسی دارد؟
اعتقاد به وجود و عظمت خدای یکتا
پ) از معنی آیه 57 سوره غافر چه می‌فهمید؟
کسی که توانایی آفریدن ،اداره و تدبیر این کرات عظیم و کهکشان های وسیع و گسترده را با آن همه عظمت را دارد چگونه از احیای مردگان عاجز و ناتوان خواهد بود؟ این جهل گروهی از مردم است که به آن‌ها اجازه درک این حقایق را نمی دهد.
مطالعات اجتماعی نهم: فعالیت صفحه 5
3- ایران در نیمکره شمالی قرار دارد یا نمیکره جنوبی؟ نیمکره شرقی یا نیمکره غربی؟ چگونه می‌فهمید؟
ایران به دلیل قرار گرفتن در قسمت بالای خط استوا در نیمکره شمالی و به دلیل قرارگیری در سمت شرق نصف النهار مبدا در نیمکره شرقی قرار دارد.
مطالعات اجتماعی نهم: فعالیت صفحه 6
5- به کمک معلم، چند کره جغرافیایی را به کلاس بیاورید؛ به طوری که هر گروه، یک کره در اختیار داشته باشد. سپس در هر گروه:
الف) طول و عرض جغرافیایی یک مکان را که درجه آن صفر است، روی کره نشان دهید.
محل برخورد خط استوا و نصف النهار مبدا که نقطه‌ای در اقیانوس اطلس است.
ب) سه مکانی را که روی یک مدار قرار دارند، در نظر بگیرید و بگویید آیا این سه مکان عرض جغرافیایی یکسانی دارند؟ چرا؟
بله تمام مکان‌هایی که روی یک مدار قرار دارند دارای عرض جغرافیایی یکسانی هستند ولی طول‌های متفاوتی دارند.
پ) سه مکانی را که روی یک نصف النهار قرار دارند، در نظر بگیرید و بگویید آیا این سه مکان طول جغرافیایی یکسانی دارند؟ چرا؟
بله زیرا هر سه نقطه نسبت به نصف النهار مبدا به یک اندازه فاصله دارند.
6- کاربرگه‌ها شماره (1) و (2) را کامل کنید.
کاربرگه شماره (1)
طول و عرض جغرافیایی
به شکل کره زمین که خط‌های فرضی نصف النهار و مدار از آن عبور کرده‌اند، دقت کنید. این خط‌ها با قطع کردن یکدیگر شبکه‌هایی را به وجود آورده‌اند.
1- هر یک از عبارت‌های زیر را مانند مثال در جای مربوط بنویسید.
2- با توجه به شکل زیر طول و عرض جغرافیایی مکان‌های زیر را بنویسید.
| مکان | طول جغرافیایی | عرض جغرافیایی |
| الف | 60°W | 30°N |
| ب | 20°W | 30°S |
| پ | 20°E | 45°S |
کاربرگه شماره (2)
طول و عرض جغرافیایی بر روی نقشه
در این تصویر نقشه استان کرمان را مشاهده می‌کنید.
1- نزدیک‌ترین طول و عرض جغرافیایی به هر یک از مکان‌های زیر را بنویسید.
2- نام شهر یا روستایی را که در نقاط زیر واقع شده است، به‌طور تقریبی بنویسید.
3- به نظر شما، آیا ممکن است برای نشان دادن طول و عرض جغرافیایی مکانی در کشور ایران از علامت‌های W (غرب) و S (جنوب) استفاده کنیم؟ چرا؟
نه خیر زیرا ایران در نیمکره شمالی قرار دارد.
مطالعات اجتماعی نهم: فعالیت صفحه 8
7- مردم بندرعباس برای اینکه در جهت قبله قرار بگیرند، بیش‌تر به سمت غرب متمایل می‌شوند یا مردم تبریز؟
بندرعباس
8- ـ در آدیس آبابا (اتیوپی) و قاهره، قبله در کدام سمت است؟
آدیس آبابا به سمت شمال شرقی و قاهره به سمت جنوب شرقی
9- با استفاده از یک نقشه جهان نما بگویید که در مالزی قبله رو به کدام سمت است؟
شمال غربی
