جواب تمرین علوم نهم-درس دوم:رفتار اتم ها با یکدیگر
حل تمرین علوم نهم|درس دوم:رفتار اتم ها با یکدیگر
آزمایش کنید صفحه 15
هدف تهیهٔ بلور
وسایل و مواد لازم بشر، نخ، گیرهٔ فلزی، سدیم کلرید، کات کبود، شکر، آب مقطر، عینک، دستکش
روش اجرا
الف)سه بشر 100 میلی لیتری بردارید و درون هر کدام 20 میلی لیتر آب مقطر داغ بریزید.
ب) درون هر بشر به طور جداگانه یک قاشق چای خوری از کات کبود، سدیم کلرید و شکر بیفزایید و آن قدر هم بزنید تا محلول های شفاف به دست آیند این عمل را تا آنجا که مواد جامد حل شوند، ادامه دهید.
پ) یک گیره بردارید و با استفاده از نخ و مداد، آن را درون محلول آویزان کنید.
ت) بشر ها را کنار پنجره بگذارید و پس از چند روز بلورهای تشکیل شده را مشاهده کنید.
نتیجهٔ مشاهدهٔ خود را بنویسید.
ابتدا بور های ریز و سپس بلور های درشت به وجود می آیند.
توضیح دهید بلور های این سه ماده چه شباهت ها و تفاوت هایی با هم دارند.
از نظر – رنگ – اندازه ذرات – نوع مواد تشکیل دهنده – استحکام تفاوت دارند.
هر سه شکل منظمی دارند ولی شکل بلورهایشان متفاوت می باشد.
[divider style=”solid” top=”20″ bottom=”20″]
آزمایش کنید صفحه 15
هدف بررسی رسانایی الکتریکی آب مقطر و محلول آبی چند ماده
وسایل و مواد لازم بشر، سیم ، منبع تغذیه(باتری قلمی یا کتابی)،لامپ1.5 ولتی،میلۀ کربنی،قاشقک، آب مقطر، سدیم کلرید،کات کبود، شکر، اتانول، عینک، دستکش
روش اجرا
الف) یک مدار الکتریکی درست کنید.
ب) درون یک بشر مقداری آب مقطر بریزید و میله های کربن را داخل آن قرار دهید
(توجه کنید میله ها با هم در تماس نباشند). مشاهده های خود را بنویسید.
اتفاقی نمی افتد زیرا آب مقطر ترکیب مولکولی است و رسانا جریان برق نمی باشد.
پ) اکنون با استفاده از قاشقک، به اندازهٔ نصف قاشق چای خوری درون آب مقطر نمک خوراکی بیفزایید. چه چیزی مشاهده می کنید.
جریان الکتریکی برقرار می شود زیرا محلول آب و نمک یک الکترولیت و رسانای برق است.
ت) قسمت پ آزمایش را با افزودن شکر، اتانول و کات کبود به آب مقطر تکرار کنید. مشاهده های خود را یادداشت و جدول زیر را پر کنید.
نام ماده | آب مقطر | محلول نمک خوراکی | محلول شکر در آب | محلول اتانول | محلول کات کبود در آب |
رسانایی الکتریکی | برقرار نمی شود | برقرار می شود | برقرار می شود | برقرار نمی شود | برقرار می شود |
از این مشاهده ها چه نتیجه ای می گیرید؟ توضیح دهید.
بعضی از محلول ها رسانای جریان برق هستند و بعضی دیگر نیستند.
[divider style=”solid” top=”20″ bottom=”20″]
آزمایش کنید صفحه 16
هدف بررسی حرکت یون ها در آب
وسایل و مواد لازم ظرف شیشه ای(پتری)، پنس، آب مقطر، سدیم هیدروکسید، کات کبود
روش اجرا
الف) درون ظرف پتری تا نیمه آب مقطر بریزید.
ب)با استفاده از پنس یک دانه بلور سدیم هیدروکسید را بردارید و به آرامی در کنار دیوارهٔ ظرف
پتری درون آب قرار دهید.
پ) با استفاده از پنس یک دانه بلور کات کبود بردارید و آن را درون ظرف پتری و کنارهٔ دیواره و
درست روبه روی بلور سدیم هیدروکسید قرار دهید.مدتی صبر کنید و مشاهدات خود را بنویسید.
- تغییر رنگ نشانهٔ چیست؟ رسوب زرد رنگ یدید
- معادلهٔ نوشتاری تغییر شیمیایی انجام شده به صورت زیر است.
فراورده ها→کات کبود+سدیم هیدروکسید
فرآورده ها→یون مس،یون سولفات+یون سدیم،یون هیدوکسید
بر اساس این معادله، اگر یون های مس و هیدروکسید به یکدیگر برسند، با هم واکنش می دهند.
حال توضیح دهید از تشکیل رنگ جدید درون ظرف چه نتیجه ای می گیرید؟
تشکیل رنگ جدید نشان دهنده ی ایجاد ترکیب جدیدی است از یون های سرب و یدید
- با توجه به نتیجهٔ این آزمایش توضیح دهید، چرا محلول نمک ها رسانای جریان الکتریکی است؟
نمک وقتی وارد آب می شود به یون هایش تجزیه می شود. یون های نمک آزادانه در محلول گزدش می کنند و الکتریسیته را عبور می دهند.
[divider style=”solid” top=”20″ bottom=”20″]
پرسش متن صفحه 17
اکنون این پرسش مطرح می شود که یون ها و مولکول ها چگونه به وجود می آیند؟ چرا مولکول ها بار الکتریکی ندارند؟
مولکول ها بار یونی ندارند چون تعداد الکترون ها و پروتون هایشان یکسان است و یون ها به دلیل تفاوت در تعداد الکترون با پروتون باردار هستند.
[divider style=”solid” top=”20″ bottom=”20″]
فعالیت صفحه 18
شکل های زیر آرایش الکترونی هر یک از ذره ها را در واکنش فلز سدیم با گاز کلر، پیش و پس از تغییر شیمیایی نشان می دهند.
با بررسی شکل ها:
الف) جدول زیر را کامل کنید.
نام ذره←
مشخصات ذره↓ |
اتم سدیم | یون سدیم | اتم کلر | یون کلرید |
تعداد الکترون | 11 | 10 | 17 | 18 |
تعداد الکترون در مدار آخر | 2 | 8 | 7 | 8 |
آیا مدار آخر ذره پر شده است؟ | خیر | بله | خیر | بله |
ب) کدام اتم الکترون از دست داده و کدام یک الکترون گرفته است؟ اتم سدیم الکترون از دست و اتم سدیم الکترون گرفته
پ) هر یک از اتم های سدیم و کلر چند الکترون مبادله کرده اند؟ هرکدام 1 الکترون
ت) نماد شیمیایی یون های سدیم وکلرید را بنویسید.
ث) ملاکی برای گرفتن یا دادن الکترون توسط اتم ها مشخص کنید.
مقدار الکترون های لایه آخر
اگر لایه آخر یک اتم دارای تعداد کمی از الکترون باشد آن اتم الکترون از دست داده و بار مثبت می گیرد.
اگر لایه آخراتم دارای تعداد زیادی اتم باشد ولی کاملاً پر نشده باشد الکترون می گیرد تا آن لایه را پرکند و دارای بار منفی می شود.
[divider style=”solid” top=”20″ bottom=”20″]
خود را بیازمایید صفحه 19
١- از واکنش فلز سدیم با گاز فلوئور سدیم فلوئورید به دست می آید. با توجه به نمادهای شیمیایی9F و 11Na به پرسش های زیر پاسخ دهید.
الف) آرایش الکترونی این دو اتم را رسم کنید.
ب)کدام یک با از دست دادن الکترون به ذره ای با مدار 8 الکترونی تبدیل می شود؟
سدیم
پ) کدام یک با گرفتن الکترون به ذره ای با مدار 8 الکترونی تبدیل می شود؟
فلوئور
ت) تعداد بارهای الکتریکی ذره های سازندهٔ سدیم فلوئورید را مشخص کنید.
سدیم 1 بار مثبت و فلوئور 1 بار منفی
ث) آیا ترکیب یونی سدیم فلورید در مجموع خنثی است؟ به چه دلیل؟
بله زیرا یک بار مثبت سدیم ، یک بار منفی فلوئور را خنثی می کند.
[divider style=”solid” top=”20″ bottom=”20″]
فکرکنید صفحه 19
به شکل روبه رو به دقت نگاه کنید و به پرسش ها پاسخ دهید.
الف)در مجموع چند گرم واکنش دهنده مصرف شده است؟
19.6
ب) چند گرم فراورده تولید شده است؟
19.6
پ)یکی از مهم ترین قوانین طبیعی، قانون پایستگی جرم است که در همهٔ واکنش های شیمیایی نیز برقرار است. این قانون را در یک جمله بیان کنید.
در واکنش های شیمیایی جرم فرآورده ها برابر با جرم واکنش دهنده ها می باشد.
[divider style=”solid” top=”20″ bottom=”20″]
فعالیت صفحه 21
چند ماده غذایی را انتخاب كنید و برچسب آن را مشاهده و مطالعه كنید. از روی داده های روی برچسب این مواد، مقدار نمكی را كه از خوردن این مواد وارد بدن شما می شود تخمین بزنید.
(مقدار نمک برای خوراکی های متفاوت فرق می کند که در پشت جعبه خوراکی نوشته شده است)
مثلا در شکل بالا مقدار نمک در چیپس 0.45 گرم است .
[divider style=”solid” top=”20″ bottom=”20″]
فکرکنید صفحه 22
1- با توجه به شکل های روبه رو توضیح دهید چرا تخم مرغ سالم در آب مقطر فرو می رود، اما با حل کردن نمک در آن، تخم مرغ غوطه ور می شود؟
هنگامی که تخم مرغ در آب فرو می رود ، چگالی تخم مرغ از آب مقطر بیشتر است ولی وقتی در آب نمک حل می کنیم چگالی آن بیشتر از چگالی تخم مرغ شده در نتیجه تخم مرغ در آن قوطه ور می شود.
2- آب برخی دریاچه ها مانند دریاچهٔ ارومیه بسیار شور است. به طوری که در این دریاچه ها به راحتی می توان شناور ماند و حتی روی آب، روزنامه خواند.چرا؟
زیرا در صورت حل شدن نمک در آب دریاچه ، چگالی آب افزایش پیدا کرده و بیشتر از بدن ما می شود.
[divider style=”solid” top=”20″ bottom=”20″]
خود را بیازمایید صفحه 23
با توجه به شکل 9 به پرسش ها پاسخ دهید.
الف) برای تشکیل یک مولکول آب، هر اتم هیدروژن چند الکترون به اشتراک گذاشته است؟ یک عدد
ب)در مدار آخر اتم هیدروژن در مولکول آب چند الکترون وجود دارد؟ دو عدد
پ)برای تشکیل یک مولکول آب، اتم اکسیژن چند الکترون به اشتراک گذاشته است؟ دو عدد
ت) در مدار آخر اتم اکسیژن در مولکول آب چند الکترون وجود دارد؟ 8 عدد
[divider style=”solid” top=”20″ bottom=”20″]
خود را بیازمایید صفحه 24
مولکول متان(CH4)از 4 اتم هیدروژن و یک اتم کربن تشکیل شده است. با توجه به فرمول متان:
الف)آرایش الکترونی مدار آخر اتم های 1H و 6C را رسم کنید.
ب) نحوهٔ تشکیل مولکول متان را با رسم ساختار های اتمی نشان دهید.
پ) هر اتم کربن چند پیوند اشتراکی می دهد؟ 4 عدد
ت) هر اتم هیدروژن چند پیوند اشتراکی می دهد؟ 1 عدد
[divider style=”solid” top=”20″ bottom=”20″]
قعالیت صفحه 24
با استفاده از مدل های مولکولی و با فرض داشتن دو اتم کربن و تعداد کافی از اتم های هیدروژن:
1- سه ترکیب مولکولی 2 کربنه بسازید.
2- مشخص کنید در ترکیب هایی که ساخته اید، هریک از اتم های کربن چند پیوند داده اند؟
هر اتم کربن 4 پیوند داده است.
3- فرمول مولکولی هر سه ترکیب را بنویسید.
اولی از سمت راست: C2H4
دومی اط سمت راست : C2H6