جواب تمرین مطالعات اجتماعی نهم- درس هشتم: بی عدالتی و نابرابری در جهان

مطالعات اجتماعی نهم: فعالیت صفحه 48

1- درباره علل و عوامل نابرابری توسعه انسانی در جهان گفت و گو کنید. به نظر شما کدام عوامل مهم‌ترند؟ چرا؟ 

عوامل داخلی زیرا وجود وحدت و مشارکت میان مردم، مدیریت صحیح، استفاده از استعدادها و ظرفیت‌های داخلی، عدم وابستگی به دیگران و … از جمله مواردی است که به رشد و گسترش رفاه عمومی کمک می‌کند و تاثیر زیادی در پیشرفت اقتصادی کشور دارد و در صورتی که این عوامل وجود نداشته باشند علاوه بر پیدایش نابرابری‌ها در داخل کشور، زمینه نفوذ بیگانگان و از دست دادن استقلال سیاسی و اقتصادی جامعه فراهم می‌شود.

مطالعات اجتماعی نهم: فعالیت صفحه 49

2- با توجه به آنچه درباره مستعمره شدن آفریقا می‌دانید، فکر می‌کنید چه ارتباطی بین پایین بودن شاخص‌های توسعه انسانی در بیشتر کشورهای آفریقایی و بالابودن آن در بیشتر کشورهای اروپایی و آمریکایی شمالی وجود دارد؟

کشور آفریقا از نظر منابع معدنی و سنگ‌های قیمتی بسیار غنی است اما به دلیل مستعمره بودن آفریقا، بیشتر ثروت این منابع به جیب استعمارگران بزرگ این کشور می‌رود که اغلب کشورهای اروپایی و آمریکای شمالی هستند و همچنین در این کشورها اکثر کارگران آفریقایی هستند بنابراین نیروی انسانی نیز در آفریقا کاهش و در اروپا یا آمریکای شمالی افرایش می‌یابد بنابراین شاخص توسعه انسانی در آفریقا کاهش و در کشورهای اروپایی و آمریکای شمالی افزایش می‌یابد.

3- نمودار الف و شکل ب را توضیح دهید. 

نمودار الف: نشان دهندۀ از رشد توسعه انسانی ایران در سال‌های اخیر است.

در شکل ب کشورهای شرق ایران به علت مشکلات داخلی و خارجی از توسعه انسانی پایینی برخوردار هستند و کشورهای شمال غربی مانند ترکیه که نزدیک اروپا واقع هستند، از توسعه انسانی بالایی برخوردار هستند.

مطالعات اجتماعی نهم: فعالیت صفحه 51

4- گفت و گو کنید: به نظر شما کشورهایی که اقتصاد و درآمد آن‌ها برپایه فروش مواد اولیه و خام مانند نفت است، در حال و آینده با چه مشکلاتی روبه رو می‌شوند و چه تغییراتی باید در اقتصاد خود ایجاد کنند؟ 

در کشورهای تک محصولی با افت قیمت محصول یا اتمام منبع آن کشور با بحران اقتصاد مواجه می‌شود بنابراین کشورهایی که درآمد آن‌ها بر پایه فروش مواد اولیه یا نفت خام است باید محصول فرآوری شده مواد خام و چند محصول دیگر را به سبد صادرات خود اضافه کنند.

مطالعات اجتماعی نهم: فعالیت صفحه 53

5- سواد و آموزش نقش مهمی در پیشرفت یک کشور دارد. به طور گروهی، فهرستی از مشکلاتی را که مردم یک کشور در اثر
پایین بودن سطح سواد و محروم بودن از آموزش با آن مواجه می‌شوند، تهیه کنید و بخوانید.

• فقر
• نبودن بهداشت
• جنگ‌های داخلی
• نداشتن قانون 
• وابسته بودن به کشورهای قدرتمند
• استعمار
• فساد
• درصد مرگ و میر بالا